یک ترفند روانشناسی برای افزایش 10 برابری انگیزه تان

هدفی را مشخص کردید، برنامه ریزی کردید به هدف مورد نظر برسید و حال سخت درحال تلاش برای رسیدن به آن هدف هستید و میدانید بدست آوردن آن هدف میتواند چقدر لذت بخش و ارزشمند باشد برایتان… اما؛ در نیمه راه ناامید میشوید، حتی فکر بدست آوردن هدف تان نیز دیگر قدرت قبلی را ندارد که به شما انگیزه دهد… پس چاره چیست؟

این مشکل فقط من و شما نیست.
سالهاست که سازمان آموزش پرورش کشورهای مختلف نیز درحال  آزمایش کردن راه هایی هستند تا سطح کیفیت معلمین افزایش یابد که نسبت مستقیمی با سطح کیفیت تحصیلات دانش آموزان دارد. به همین منظور در سال 2010 گروهی از اقتصاددانان، آزمایشی با پول انجام دادند !

معلمین در برابر بهبود عملکرد خود و شاگردانشان، مبلغی را به عنوان جایزه دریافت میکردند.
البته که همه مان میدانیم، جوایز مالی به عنوان یک مشوق چیز جدیدی نیستند ! اما نحوه اجرای این آزمایش واقعا تحسین برانگیز بود؛
معلمینی که در این آزمایش شرکت میکردند را به دو دسته تقسیم کردند. برای دسته اول معلمین پاداشی را معین کردند و طبق درخواستشان اگر در انتهای سال عملکرد خودشان و شاگردانشان به حد تعیین شده برسد، آنها پاداش مالی را دریافت خواهند کرد.

به گروه دوم معلمین، در همان ابتدای سال پاداش مالی شان را تقدیم کردند و به آنها هشدار دادند اگر عملکردشان در انتهای سال به حد تعیین شده نرسد، مبلغی را از پاداششان باید برگردانند.

همانطور که اکثرمان میدانیم،دادن پاداش در ابتدای کار میتواند نتیجه بدی داشته باشد، سطح توقع طرف مقابل را افزایش دهد و عملکردش را کمتر کند زیرا انگیزه کافی برای ادامه مسیر نخواهد داشت. اما؛ در کمال تعجب در انتهای سال، عملکرد دانش آموزان گروه دوم معلمین (که در ابتدای سال پاداششان را گرفته بودند) به مراتب بیشتر از معلمینی بود به امید پاداش آخر سال در حال تلاش بودند.
تیم محققین یک نتیجه گیری فوق العاده جالبی انجام داد که در این مقاله میخوانید؛ چطور شیوه سنتی انگیزه گرفتن (دریافت پاداش بعد از عمل) دیگر کاربری ندارد؟ و در عوض چه استراتژی روانشناسی بازخورد بیشتری خواهد داشت؟ در ادامه میخوانید :

نتایجی که روانشناسان و اقتصاددانان به اتفاق بدست آوردن حیرت آور بود ، نتیجه تحقیقات به شرح زیر است :

اجتناب از ضرر یا ترسِ از دست دادن چیزی که از قبل داریم، اولویت بیشتری نسبت به چیری که میخواهیم بدست آوریم دارد.

اقتصاد برای کودکان
کلید افزایش عملکرد معلمین، اصلی است که اقتصاددانان و روانشناسان به آن “اجتاب از ضرر” میگویند.
به زبان ساده : دردِ از دست دادن چیزی بیشتر است از لذت بدست آوردن چیز دیگری، حتی اگر این دو هم ارزش باشند.

به دو گروه از معلمین پاداشی یکسان تعلق میگرفت، اما گروه اول بعد از افزایش عملکرد پاداش میگرفت (در ذهن اش پاداش را بدست می آورد) و گروه دوم معلمین در ابتدای سال تحصیلی پاداشی دریافت میکردند و در صورت عدم افزایش سطح عملکرد خودشان و شاگردانشان به حد تعیین شده باید قسمتی از پاداش دریافتی شان را در انتهای سال برمیگرداند (در ذهنش پاداش را از دست میداد) و در کمال تعجب، با اینکه هردو پاداش دو دسته معلمین به یک اندازه بود اما، گروه دوم معلمین که در ابتدای سال پاداششان را دریافت کرده بودند عملکرد به مراتب بهتری نشان دادند.

برای مثال در زندگی واقعی، کودکان را نظر بگیرید.
اگر به آنها یک توپ بدهید، آنها شاد میشوند شاید هیجان زده بشوند و بعد از 10 دقیقه فراموش کنند. اما کافیست توپ آنها را از آنها بگیرید، نه تنها فراموش نمیکنند در طول روز بلکه چنان ساعت ها گریه میکنند و جیغ میکشند تا توپ آنها را به آنها برگردانید !
توپ ها هم ارزشند، اما دردِ از دست دادن یک توپ به مراتب بیشتر است از لذت بدست آوردن یک توپ

چطور از اصل “اجتناب ضرر” سود ببریم؟
خب، حال که اصل اجتناب ضرر را درک کردیم، چطور از آن در زندگی مان استفاده کنیم؟ چه کاربردهایی میتواند برای ما داشته باشد؟ به دو مثال زیر توجه کنید :

1. تاخیر برابر با ضرر است
   شما میتوانید با خودتان عهد ببندید اگر هر صبح به ازای هر 10 دقیقه تاخیر در بیدار شدن 10 هزار تومان به خیریه ای کمک کنید، بدون شک عملکرد بهتری خواهید داشت تا اینکه هر 10 دقیقه زودتر بیدار شدید 10 هزار تومان برایتان خرج کنید.

1. اهدافتان را زودتر ببینید
   اگر هدفی دارید که میخواهید به آن برسید و اگر تصویر رسیدن به هدفتان نمیتواند انگیزه کافی به شما دهد، میتوانید با یک پیمان ساده بستن ب خودتان بر این اساس که اگر به هدف مورد نظرتان تا تاریخ مشخص نرسیدید، مقداری پول به خیریه دهید، یا یکی از وسایل هایتان را به دیگران ببخشید.

1. صرفه جویی در مصرف آب ،برق …
   شما بدانید که اصل “اجتناب ضرر” همچنان در زندگیتان وجود دارد، اما شاید آنرا هنوز پیدا نکردید. برای مثال، یکی از ابتکارات کشور هلند برای استفاده از اصل اجتناب ضرر در برابر صرفه جویی در مصرف انرژی این است که در خانه های مردم، کنتوری وصل کرده است که مقدار مصرف برق،گاز و … را به مبلغ پرداختی به صاحب خانه نشان میدهد.
   این ابتکار ساده توانست 7% صرفه جویی در مصرف بی رویه انرژی ایجاد کند.

اگر میخواهید به هدفی برسید، رفتارتان را تغییر دهید،عاداتی جدید در خود ایجاد کنید و یا در دیگران نفوذ کنید، استراتژی “اجتناب ضرر” میتواند یک استراتژی قدرتمند برای کسب انگیزه باشد. اگر به فاکتور های مختلف انگیزه در زندگیتان نگاهی بیاندازید، شاید بتوانید استراتژی “اجتناب ضرر” را به جای شیوه سنتی انگیزه (پاداش بعد از عمل) جایگزین کنید