نمیدانم مارک زاکربرگ را میشناسید یا نه؟ همان پسری که هر روز تیشرت خاکستری تکراری میپوشد !
اصلا چه کسی هست که موسس و مدیر عامل یکی از بزرگترین شرکتهای دنیا و هفتمین شخص ثروتمند این کرهی خاکی را نشناسد.
مارک از بچگی نشانههای شدید خساست را داشت و به همین دلیل الان هم با ۶۲ میلیارد دلار ثروت هر روز یک تیشرت خاکستری ارزانقیمت میپوشد…
نه شوخی کردم… دلیلش خساست نیست. بلکه همان دلیلی است که استیو جابز بهرحمترفته موسس شرکت یک تریلیارد دلاری Apple هر روز همان شلوار جین آبی و یقهاسکی مشکیاش را میپوشید.
خب حالا در این شرایط، هر انسانی ممکن است دو تفکر در مورد کاری که این دو در مورد لباسهایشان انجام میدهند داشته باشد
دستهی اول میگویند: “خدا بهشون رحم کنه. این همه پول رو چیکار میکنن مگه؟!”.
دستهی دوم هم از خودشان میپرسند: واقعا چرا؟
اگر جزو دستهی اول هستید که توصیه میکنم سری به سماور بزنید چون احتمالا یک چایی بیشتر از خواندن ادامهی این مقاله برایتان دلچسب خواهد بود. اگر هم جزو دستهی دوم هستید به شما تبریک عرض میکنم چون قرار است نکات مهمی را بررسی کنیم که شاید برای همیشه تغییری در زندگیتان به وجود آورد.
آکادمی ملی علوم آمریکا تحقیقی برای در نظر گرفتن تاثیر عاملهای مختلف بر قضاوت قاضیها در آزاد کردن زندانیان انجام داد.
محققان در طول ده ماه ۱۱۱۲ مورد حکم قضایی را بررسی کردند که در آنها جمعی از قضات تصمیم میگرفتند که آیا یک مجرم میتواند بنابر عفو مشروط آزاد شود یا خیر؛ شاید فکر کنید که قاضیها کاملا بنابر دلایلی مانند نوع جرم و قانونشکنی تصمیم میگرفتند اما اینطور نبود. چون محققان دقیقا با چیز برعکسی مواجه شدند.
عواملی روی تصمیمگیریهای قضات تاثیر گذاشته بود که به هیچ وجه نباید تاثیری روی تصمیم میگذاشت. یکی از این عوامل این بود که قاضی در چه وقتی از روز تصمیم میگرفت.
محققان دریافتند که در اوایل صبح قاضیها به احتمال ۶۵ درصد حکم آزادسازی میدادند. و هر چه زمان به ظهر نزدیکتر میشد احتمال حکم آزادسازیِ مثبت کمتر میشد تا جایی که در اوقاتی نزدیک ظهر تقریبا هیچ حکم آزادسازی توسط قاضیها انجام نمیشد.
وقتی هیات قضات بعد از ناهار خوردن در حالتی شارژشده به کارشان برمیگشتند دوباره احتمال حکم آزادسازی به ۶۵ درصد افزایش مییافت.
این نتایج خودش را در بیشتر از ۱۱۰۰ مورد نشان داد. نوع جرم اهمیت چندانی نداشت که قتل، تجاوز، دزدی یا هر چه که بود اگر مجرم هنگام صبح یا بعد از خوردن ناهار مورد محاکمه قرار میگرفت ۶۵ درصد احتمال داشت که با عفو مشروط آزاد شود.
خب قضیه از چه قرار است؟
همانطوری که مشخص شد نیروی ارادهی شما مانند ماهیچه است. و دقیقا مثل ماهیچههایتان وقتی برای مدتی از آن استفاده میکنید خسته و فرسوده میشود. هر بار که یک تصمیم میگیرید مانند بالا بردن یک وزنه برای ماهیچههایتان است. و همانطور که بعد از هر تمرین ماهیچههایتان خسته میشود با تصمیمگیریهای بیشتر قدرت ارادهتان کمتر میشود.
محققان اغلب به این عارضه «خستگی ناشی از تصمیم» یا به زبان سادهتر «خستگی تصمیم» میگویند.
وقتی به عنوان یک قاضی قدرت ارادهتان در حال تحلیل رفتن است و مغزتان از تصمیمگیری خسته شده است خیلی سادهتر است که همه را در زندان نگه دارید به جای اینکه به مناظره بشینید و تحلیل کنید که آیا یک زندانی میتواند آزاد شود یا خیر.
در آغاز روز، قاضی به هر مورد زندانی یک فرصت خوب مناظره میدهد اما
وقتی انرژیاش در حال تمام شدن است و از تصمیمگیریهای زیاد خسته شده است
چطور؟ نه
نه
نه
برگرد زندان.
تو هم برگرد!
حالا این مسئله چه ربطی به شما دارد؟
اگر ذرهای ذکاوت به خرج داده باشید تا اینجای کار باید فهمیده باشید که چرا مارک زاکربرگ و استیو جابز هر روز یک لباس مشابه دیروز میپوشند.
دلیلش ساده است. آنها نمیخواهند ذهنشان را خستهی تصمیمهای کوچک کنند. میدانند که نیروی اراده و تصمیمگیری آنها در طول روز برایشان بسیار حیاتی است و از آنجایی که به محدودیت این نیرو هم آگاه هستند میخواهند بهترین بهره را از آن داشته باشند.
خود مارک زاکربرگ درجایی گفته است:
واقعا میخواهم زندگیام را ساده و بیآلایش نگه دارم چون نمیخوام در مورد چیزی جز خدمت کردن به اجتماع تمصیمگیری کنم. نمیخواهم انرژی ذهنیام را صرف چه چیزی پوشیدن و صبحانه چه چیزی خوردن بکنم. خیلی در موقعیت خوششانسی هستم که فرصت این را دارم تا هر روز که از خواب بلند میشوم به بیش از یک میلیارد نفر خدمت کنم. و احساس میکنم اگر هر مقدار از انرژیام را روی چیزهای بیهوده و احمقانه صرف کنم از مسئولیت واقعیام دور شدهام.”
آیا شما هم از خستگی تصمیم رنج میبرید؟
خستگی تصمیم هر روز در زندگی شما اتفاق میافتد. اگر یک روز بهخصوصِ پر از تصمیمگیری سر کار داشتهاید وقتی به خانه برمیگردید به زور حوصله دارید کنترل تلویزیون را درستتان بگیرید و شبکه سه را بزنید و جومونگ نگاه کنید حالا چه برسد به کارهای سنگینتر. در این حالت برای ذهنِ خستهاز تصمیمگیری شما، بهترین تصمیم همان لم دادن روی مبلهاست.
همهی ما از عارضهی خستگی تصمیم رنج میبریم و دچار آن میشویم. اما برای درک بهتر مطلب میخواهم به شیوهی جدیدی به قدرت ارادهتان در طول روز نگاه کنید؛
» یک قیاس معمولی برای درک عارضه خستگی تصمیم
فرض کنید بار و بندیلتان را با خانواده بستهاید و میخواهید با پرایدتان برای پیکنیک به یک جای دور بروید. جایی که میخواهید پیدا کنید و تا به حال نرفتهاید.
شما به عنوان راننده از این آگاه هستید که باک پرایدتان چیزی بیشتر از پارچ آب مادربزرگ بنزین نمیبرد. و همین دلیلی میشود که از آن به درستی استفاده کنید. نمیخواهید با آن به مسیرهایی بروید که احتمال کمی برای پیدا کردن یک جای باصفا دارید. میخواهید از مقدار بنزینی که دارید بیشترین استفاده را ببرید.
خداینکرده بیایید فرض کنیم که مغز شما هم به اندازهی میزان بنزین باک یک پراید در خود قدرت اراده دارد. اگر در طول روز ذهنتان را مشغول هر کار و تصمیمی کنید احتمالا در اواخر روز دیگری قدرت تصمیمگیری برای هیچ چیز جدیدی ندارید.
اگر همان اول صبحی نیم ساعت به کمد خیره شوید و به این فکر کنید که امروز کدام لباسهایتان را بپوشید و کدام جوراب بیشتر به مدل موی سرتان میاید با همین کارها مقداری از بنزینی که در طول روز برای تصمیمگیری در مورد کارهای مهمتر لازم دارید را از دست میدهید.
روشهایی وجود دارد که بتوانیم از قدرت ارادهای که داریم بیشترین استفاده را ببریم و بر عارضهی خستگی تصمیم چیره شویم.
۵ روش برای چیره شدن بر خستگی تصمیم
و افزایش قدرت اراده
۱ » برای هر روز از شب قبل برنامهریزی کنید
هر روز تصمیماتی از راه میرسند که نمیتوانید برنامهای برایشان داشته باشید. این قسمتی از زندگی است و نمیشود کاری در موردش انجام داد.
اما برای اغلب ما تصمیمهایی که نیرویی برایمان باقی نمیگذارد آنهایی هستند که بارها و بارها مواجهمان میشوند و میدانیم که قرار است اتفاق بیافتند. گذاشتن قدرت ارادهی گرانبها روی همین تصمیمات حوصلهسربر دلیلی است که خیلی از مردم در آخر روز حال چیزی را ندارند.
برای خیلی از این تصمیمات میتوان از قبل برنامهریزی کرد و یا آنها را به نحوی خودکارسازی کرد.
به عنوان مثالهایی از این نوع تصمیمات:
برای سرکار چی بپوشم؟
صبحونه چی بخورم؟
لباسها را قبل از کار بشورم یا بعد از کار؟
با ماشین خودم بروم یا مترو؟
خودم برم بچهها رو از مهدکودک بیارم یا به عیالم بگم؟
و….
برای همهی این مثالها میتوان شب قبل در ۳ دقیقه تصمیمگیری کرد که باعث خواهد شد روز بعد قدرت ارادهتان را روی این تصمیمات هدر ندهید.
وقتی بتوانید زمانی بگذارید، روزتان را از قبل برنامهریزی کنید، کارها را سادهسازی کنید و سعی کنید تا جایی که امکان دارد آنها را تکراری کنید در این صورت در طول روز فضای ذهنی بسیار بازتری برای اتخاذ تصمیمات مهمتر خواهید داشت.
( پس امیدوارم تا الان فهمیده باشید که استیو جابزی که هر روز باید تصمیمهای مهمی میگرفت دیگه اول صبحی با خودش کلنجار نمیرفت که “این تیشرت صورتیه بهم میاد یا این یکی بنفشه” )
۲ » قورباغه را قورت دهید
بر اساس نمودار بالا اگر از بین یکی از زندانیها تصمیمگیری بر آزاد
کردن یا نکردن یکی از آنها از بقیه مهمتر باشد بهتر است در چه زمانی از
روز قاضی برایش تصمیم بگیرد؟
جواب ساده است: اولین مورد در صبح.
خیلی از مایی که به پیشرفت و موفقیت خود در زندگی اهمیت میدهیم از وقتی که توانستیم چند کلمه بیشتر از بابا آب داد بخوانیم برایان تریسی را میشناسیم.
شاید معروفترین کتاب او برای ما ایرانیها «قورباغهات را قورت بده» باشد.
کل این کتاب در این قضیه خلاصه میشود که مهمترین کارتان را همان اول صبح انجام دهید.
در ضمن بهترین عادات صبحگاهی بیش از ۱۰۰ فرد موفق دنیا را در این مقاله بخوانید
این مهمترین کار برای هر کدام از ما بسته به شرایطمان میتواند متفاوت باشد.
برای کسی که کسبوکارش را به تازگی راهاندازی کرده است کار کردن روی کسبوکارش شاید مهمترین کارش در طول روز باشد.
برای یک کنکوری، خواندن مهمترین درس نتیجهبخش برای آن روز میتواند مهمترین کار روز باشد.
(حالا میدونم شاید در مورد شخصیت بنده کنجکاو بشید مهمترین کار برای من صبح زود اینه که قبل از آقا جعفر همسایهمون تو صف نونوایی اول بشم)
۳ » به جای تصمیم گرفتن، تعهد بدهید
فکر کنم خیلی در مورد این شنیدهاید که “کافیه براش تصمیم بگیری و انجامش بدی”.
چنین تصمیمهایی بهدرد کسی نخورده و نخواهند خورد.
بله مطمئنا باید برای چیزهایی که برایتان مهم هستند تصمیم بگیرید اما مهمتر از تصمیمگیری این است که این کارها را وارد برنامهی زندگیتان کنید.
خیلی از این قولهای حماسی به خودمان دادهایم که:
“از امروز هر روز برای رشد کسبوکارم تلاش میکنم”
“از فردا هر روز 16 ساعت درس میخونم”
“از فردا هر روز دو ساعت ورزش میکنم.”
اما متاسفانه خیلی از ما امیدواریم که قدرت اراده و انگیزهی کافی را هر روز برای انجام کارهایمان داشته باشیم.
به جای این باید امیدوار باشیم که هر روز بتوانیم تصمیم درست را بگیریم.
وقتی کارهایی که برایتان مهم است را با یک برنامهی درست و معقولانه وارد زندگیتان میکنید احتمال موفقیتتان بسیار بیشتر خواهد شد.
به عنوان مثال سهشنبهها را برای کار خاصی بگذارید.
پنجشنبه ها را برای کار کردن روی وبسایتتان برنامهریزی کنید.
یکشنبهها کارهای تمیز کردن خانه و … را انجام دهید.
اما این را بدانید اگر بشینید و امیدوار باشید که فلان روز انشاالله تصمیمات درست را خواهید گرفت، مطمئن باشید نیروی اراده کم خواهید آورد و دچار خستگی ناشی از تصمیم خواهید
۴ » اگر قرار است در ادامهی روز تصمیمات مهمی بگیرید پس اول چیزی بخورید.
اگر قضیهی قاضیها را یادتان باشد اتفاقی نیست که آنها بعد از هر غذا خوردن تصمیمات درستتری میگیرند. پس غذا خوردن (از نوع درست) میتواند شارژی باشد برای قدرت ارادهتان.
گفتیم که تصمیمهای مهمتان را اول روز بگیرید اما همیشه تصمیمهای مهم به اول صبح ختم نمیشود. اگر خواستید بعد از ظهر یا شب تصمیمهایی خوبی بگیرید یادتان نرود که خوردن چیزی میتواند از شما تصمیمگیرندهی بهتری بسازد.
۵ » سادهسازی کنید
چه بخواهید ۲۰ کیلو از وزنتان را کم کنید
چه بخواهید رتبهی کنکورتان بهتر از دخترخالهتان بشود
چه بخواهید درآمدتان را دو برابر کنید
یا هر کار مهم دیگری را در طول زمان انجام دهید….
بزرگترین چالش و سختی برای ما این است که همیشه قدرت ارادهمان را در بالاترین سطح نگه داریم.
اما برای این کار باید راههایی پیدا کنید که زندگیتان را ساده کنید.
اگر چیزی برایتان مهم نیست از زندگیتان حذفش کنید.
حتی اگر زمانی برای انجام کارهای دیگر دارید کارهای اضافی نکنید که تصمیمهای زیاد شما را برای کارهای مهم از پا درآورد.
حتی کارهای کوچک و غیرضروری را تا حد ممکن حذف کنید.
یادتان نرود شما نمیتوانید همزمان در زندگیتان به ده رویا برسید.
روی مهمترینها تمرکز کنید.
ذهنتان را از دنگوفنگ فعالیتهایی که شاید برایتان مهم باشند اما نه به اندازهی مهمترین کارها خالی کنید.
خلاصهی کلام
قدرت اراده چیزی نیست که شما نداشته باشید یا کم داشته باشید. کم و زیاد
میشود و غیرممکن است که در تمام طول روز قدرت ارادهتان را در بالاترین
سطح نگه دارید.
میتوانید تغییراتی در روزتان ایجاد کنید که همیشه برای مهمترین تصمیمات
نیروی ذهنی کافی داشته باشید و همیشه کارهایی که برایتان مهم هستند را
انجام دهید و به طور مداوم پیشرفت کنید.