» روش برف پاک کن:
برای طراحی سخنرانی‌تان می‌توانید از روش «برف پاک کن» هم استفاده کنید.همانطور که می‌دانید شما هم نیمکره‌ی چپ دارید،هم نیمکره راست. نیمکره‌ی چپ توسط حقایق و اطلاعات و نیمکره‌ی راست توسط احساسات، داستان‌ها، نقل قول‌ها و مثال‌ها فعال می‌شود.
استفاده از این روش بسیار ساده است:حقیقتی را بیان کنید و آن را با یک داستان ادامه بدهید. حقیقت دیگری بیان کنید و آن را با یک نقل قول ادامه بدهید.سپس حقیقت دیگری را بگویید و برای هم مثالی بیاورید.در ادامه با بیان حقیقت دیگری آن را با یک مثال عددی توصیف کنید.درست مثل برف پاک کن عقب و جلو بروید.
برای به کارگیری از این روش، یک تکه کاغذ بردارید و از وسط آن یک خط بکشید. در طرف چپ خط، حقیقت یا نکته‌ای را که می‌خواهید درباره‌ی آن صحبت کنید و در طرف راست آن، مثال داستان یا نمونه‌ی تصویری که حقیقت را ثابت می‌کند،بنویسید. با این کار برای هر یک از موارد ستون چپ، یک حقیقت یا داستان در ستون سمت راست دارید.
وقتی با استفاده از این روش سخنرانی می‌کنید،هم نیمکره‌ی چپ و هم نیمکره‌ی راست مخاطبانتان فعال می‌شود. آن‌ها به جلو خم می‌شوند، به دهان شما چشم می‌دوزند و شما در تمام آن‌ها را کاملاً علاقه‌مند خواهید داشت.
» روش دایره‌ها:
برای طراحی سخنرانی‌تان روی کاغذ، می‌توانید از تصاویر یا مثال‌های تصویری استفاده کنید. می‌توانید پنج دایره‌ی بزرگ وسط کاغذ بکشید.هر دایره نشان دهنده‌ی یکی از ارکان سخنرانی است.
دایره‌ی اول مقدمه و حرف‌هایی خواهد بود که برای جلب توجه مخاطبان و فراهم کردن زمینه در نظر بگیرید.
دایره‌ی دوم، سوم و چهارم نکات اصلی خواهند بود که می‌خواهید به آن‌ها اشاره کنید. دایره‌ی پنجم هم نتیجه‌گیری و پایان سخنرانی خواهد بود.
اگر قرار باشد سخنرانی طولانی داشته باشید، تعداد دایره‌ها را بیشتر کنید و حتی در صورت لزوم یک برگه‌ی دیگر را هم بردارید. در هر صورت، دایره‌های اول و آخر، مقدمه و نتیجه‌گیری هستند و دایره‌های میانی هم نکات اصلی هستند.
مقدمه و نتیجه‌گیری را به دقت طراحی کنید:
طراحی مقدمه‌‌ی سخنرانی بسیار مهم است.مقدمه را کلمه به کلمه طراحی کنید و آن را چندین بار با صدای بلند و جلوی آینه تمرین کنید. صحبت‌های اولیه زمینه را فراهم، خواسته‌ها را تعیین و پیام واضحی به مخاطبان منتقل می‌کنند.نباید طوری سخنرانی کنید که گویی این قسمت‌ها بر حسب تصادف به وجود آمده‌اند.
نتیجه‌گیری را هم باید کلمه به کلمه طراحی کنید.درباره‌ی چیزهایی که می‌خواهید در پایان سخنرانی بگویید به دقت فکر کنید.اگر به دلیل تغییراتی در زمانبندی، مدت سخنرانی‌تان کاهش یافت، باید بدانید سخنرانی را چگونه به نحو مؤثر تمام کنید.
طراحی قسمت تصویری سخنرانی: هنگام ارائه‌ی سخنرانی باید به ارکان تصویری که می‌توانند به اثبات نکات مورد نظر کمک و آن را برای مخاطبان پویاتر کنند، فکر کنید.
» تکنیک عصای جادویی:
وقتی صحبت می‌کنید، خودکار طلایی خود را از جیبتان درآورید و چیزی بگویید که خودکار را هم دربر بگیرد.مثلاً تصور کنید که در چنین شرایطی می‌توانید عصای جادویی را تکان بدهید و تمام مشکلات را برطرف کنید، این کار به چیزی شباهت دارد؟
«عصای جادویی» را حرکت دهید و مکث کنید تا هر یک از افراد فرصت داشته باشند تصور کنند اگر شرایط همان طوری باشد که شما گفتید، آن را به چه چیزی تشبیه می‌کنند. سپس چند استراتژی و تکنیک به آن‌ها معرفی کنید تا بتوانند برای بهبود شرایط کنونی‌شان از آن‌ها استفاده کنند.
پاورپوینت در سخنرانی:
استفاده از پاورپوینت به چند عامل بستگی دارد. در سخنرانی حرفه‌ای،عبارت معروفی وجود دارد،«مرگ با پاورپوینت».بسیاری از سخنرانان در سخنرانی‌هایشان به اندازه‌ای از پاورپوینت استفاده می‌کنند که وقتی روی پرده‌ی نمایش از نکته‌ای به نکته‌ی دیگر می‌روند.
اگر قصد دارید از پاورپوینت استفاده کنید – البته این کار در برخی شرایط، مناسب است – بهتر است از چند قاعده پیروی کنید.
قوانین استفاده از پاورپوینت
که ۹۰ درصد سخنران‌ها نمی‌دانند
» قاعده‌ی 5×5:
در وهله‌ی اول، هرگز نباید در هر اسلاید بیش از پنج خط و در هر خط بیش از پنج واژه داشته باشید. این کار مخاطبان را منحرف و حتی سردرگم می‌کند.هنگام سخنرانی در یک اتاق کوچک،یا برای یک گروه کوچک،می‌توانید از خطوط یا واژه‌های بیشتری استفاده کنید.
مهم نیست می‌خواهید به چند نکته اشاره کنید، باید هر نکته را درست وقتی که درباره‌ی آن صحبت می‌کنید نمایش دهید.هرگز این اشتباه را نکنید که تمام اسلایدها را با هم نشان بدهید، چون مخاطبان مشغول خواندن آن‌ها می‌شوند و به صحبت‌های شما اهمیت نمی‌دهند.
» رو به روی مخاطبان بایستید:
دوم اینکه،وقتی از پاورپوینت استفاده می‌کنید،رو به روی مخاطبان بایستید. باید لپ‌تاپتان را جلوی خودتان بگذارید تا چیزی را که روی پرده‌ی پشت سرتان است ببینید.وقتی روی لپ تاپ برای نمایش اسلایدها کلیک می‌کنید، به مخاطبان نگاه کنید و تمام مدت با آن‌ها صحبت کنید.
فراموش نکنید که چهر‌ه‌ی شما مهم‌ترین رکن در سخنرانی است. در حالی که واژه‌ها روی پرده هستند، چشمان مخاطبان از صورت شما به پرده و بر عکس حرکت می‌کند؛مانند تماشاچیان در بازی تنیس.بنابراین وقتی به نکته‌ای روی صفحه اشاره نمی‌کنید دکمه‌ی B را که روی لپ تاپ است فشار دهید تا صفحه خالی شود.
» لطفاً چراغ‌ها را روشن کنید:
وقتی از پاورپوینت استفاده می‌کند،باید صورت‌تان کاملاً توسط نور روشن شود.
» پاورپوینت فقط یک وسیله‌ی کمکی است:
از پاورپوینت فقط به عنوان یک وسیله‌ی کمکی یا تکیه‌گاه استفاده کنید.این وسیله نباید کانون توجه سخنرانی باشد؛ بلکه شما باید کانون توجه باشید و پاورپوینت فقط باید به شما کمک کند نکات را با وضوح بیشتری برای مخاطبان بیان کنید.
استفاده از پاورپوینت را تمرین کنید.قبل از شروع سخنرانی سه تا پنج بار تمرین کنید، تمرین نهایی را هم انجام بدهید تا مطمئن شوید پاورپوینت و پروژکتور درست نصب شده‌اند و بدون ایراد کار می‌کنند.
» منتظر شرایط غیر مترقبه باشید:
احتمالاً شرایطی را دیده‌اید که تمام سخنرانی به کمک پاورپوینت برگزار می‌شود، اما ناگهان پاورپوینت با اختلال مواجه می‌شود.سخنران بلند می‌شود، چند بار کلیک می‌کند، اما اتفاقی نمی‌افتد.
تمرین نهایی قبل از شروع سخنرانی به شما کمک می‌کند مطمئن شوید چنین شرایطی رخ نمی‌دهد.
به صورت یکنواخت از نکته‌ای به نکته‌ی دیگر اشاره کنید:
هنگام طراحی و برنامه‌ریزی برای سخنرانی‌تان،انتقال از نکته‌ای به نکته‌ی دیگر را طوری طراحی کنید که برای مخاطبان مشخص باشد که صحبت درباره‌ی یک نکته را به پایان رسانده‌اید و می‌خواهید درباره‌ی نکته‌ی بعدی صحبت کنید.
چند بار به مطلب اشاره کنید و همواره به دنبال راه‌هایی برای بهبود کیفیت و ارائه‌ی یکنواخت پیام باشید.
جمع بندی:
موفقیت با آمادگی شروع می‌شود. دست کم 90 درصد از موفقیت شما به عنوان یک سخنران، توسط نحوه‌ی آمادگی تعیین می‌شود. چند دقیقه بعد از اینکه دهانتان را باز کردید، مخاطبان متوجه می‌شوند چقدر آماده شده‌اید و به حرف‌هایتان کاملاً توجه یا کاملاً بی‌توجهی می‌کنند.
وظیفه‌ی شما این است که به اندازه‌ای آماده شوید که از همان لحظه‌ای که سخنرانی را شروع می‌کنید، همه تصور کنند شما در آن زمینه صاحب نظر هستید.
نکته‌ی جالب این است که هر چه بیشتر برنامه‌ریزی کنید و آماد شوید، هنگام شروع سخنرانی اعتماد به نفس بیشتری خواهید داشت. اگر چندین بار برای سخنرانی تمرین کرده باشید، وقتی مقابل مخاطبان می‌ایستید، احساس قدرت و آرمش بالایی خواهید داشت.
در بخش بعدی که به زودی منتشر خواهد شد به موضوع تسلط ذهنی در صحبت کردن خواهیم پرداخت.
