اگر قدرت نه گفتن را نداشته باشید و نتوانید به درستی و در مواقع لازم دیگران و درخواست‌های نامربوطشان را رد کنید عملا برده‌ی دیگران خواهید شد.
در این مقاله پنج روش یاد خواهیم گرفت که با رعایت کردن آن‌ها مطمئن خواهید شد که به هیچ درخواست نادرستی از طرف دیگران بله نمی‌گویید. البته این به این معنا نیست که هیچ کمکی به دیگران نکنید و همه را به حال خود واگذار کنید. اما همیشه مهم‌ترین اولویت خود شما هستید.
شما این حق را دارید تا به هر چه که مورد دلخواه شما نیست، قاطعانه نه بگویید.
نه گفتن، حق مسلم شماست،
اگر دیگران از نه گفتن شما ناراحت می‌شوند،
بدانید که این قضیه به شما ارتباطی ندارد،
کسی باید ناراحت شود که درخواست بی‌جایی داشته
باید یاد بگیرد که قرار نیست همیشه درخواست‌هایش با پاسخ مثبت همراه باشد. شما می‌توانید محترمانه به هر درخواستی که مورد پسندتان نیست نه بگویید، باز هم تکرار می‌کنم، نه گفتن حق مسلم شما است، از گفتن چیزی که حق مسلم شماست، ترسی نداشته باشید.
حال اگر می‌خواهید تمرینات را از همین حالا شروع کنید، باید روش‌های زیر را مد نظر قرار دهید.
1 » لیستی از تمام درخواست‌هایی که به آن‌ها پاسخ مثبت می‌دهید تهیه کنید:
اگر شما از گروه«بله گویان»باشید، تعداد موارد لیست‌تان به شکل باور نکردنی زیاد می‌شود. اما جای نگرانی وجود ندارد، چون تعداد موارد لیست‌های افراد مختلف با یکدیگر متفاوت است.
از طرف دیگر شرایط متفاوت هر یک از موارد نیز می‌تواند در تعداد آن‌ها مؤثر باشد. چیزی که مهم است، مدت زمان تصمیم‌گیری شما پس از شنیدن درخواست است که نشان دهنده‌ی عکس‌العمل‌های فردی و شخصیت شما می‌باشد.
برخی از افراد پس شنیدن درخواست به جای اینکه به آن فکر کنند، سؤالاتی نظیر
اگر درخواست را رد کنم چه اتفاقی می‌افتد؟
چه باید بکنم؟
ای کاش کاری می‌کردم که او چنین درخواستی نمی‌کرد!
بهتر است به او بگویم که باید فکر کنم.
چرا وقت را تلف کنم، باید همین حالا درخواست او را رد کنم.
این سوالات را از خود می‌پرسند و ذهن خود را آشفته‌تر می‌کنند.
2 » به زمانی که باید به درخواست پاسخ دهید، توجه کنید:
این کار بهتر می‌تواند درخواست‌های ضروری را از نوع غیرضروری آن تشخیص دهید. به عنوان مثال اگر شما شرایط شغلی‌تان را به خوبی تحت کنترل خود درآورده باشید، چرا باید درخواست دوستانتان برای گردش در پارک و یا کوه‌نوردی را رد کنید؟
3 » اولویت‌ها را برای خود مشخص کنید:
لازم است درباره‌ی درخواست‌هایی که می‌توانید برای افراد مختلف انجام دهید، خوب فکر کنید. مثلاً پذیرفتن درخواست خرید چند کتاب ضروری برای فرزندتان بسیار مهم‌تر از پذیرش همان درخواست از سمت دوستانتان می‌باشد. آیا اگر مادرتان بخواهد کاری برایش انجام دهید، او را در اولویت قرار می‌دهید یا مدیرتان را؟
مقاله‌ی چطور همیشه خودتان را در اولویت قرار بدهید برای کسانی که بلد نیستند به خودشان و خواسته‌هایشان احترام بگذارند می‌تواند بسیار مفید باشد.
4 » محدودیت‌های هر درخواست را برای خود کاملاً تعریف کنید:
در واقع با شناسایی محدودیت‌ها آسان‌تر می‌توان تصمیم گرفت. لازم است بدانید که محدودیت‌ها یا احساسی هستند یا فیزیکی و یا هر دو. اگر می‌بینید که پذیرش یک درخواست می‌تواند محدودیت‌های غیرقابل تحملی برایتان به وجود آورد، از همان ابتدا آن را رد کنید. زیرا هر درخواستی ارزش پذیرفتن را ندارد.
در بسیاری از موارد دیده شده است که افراد با پذیرش درخواست‌های دیگران آنقدر از نظر روحی و روانی دچار مشکل می‌شوند که بسیاری از روانشناسان و روان‌درمانگران از معالجه آن‌ها عاجز می‌مانند.
همچنین تأثیرات بد پذیرش درخواست‌های دیگران می‌توانند به جسم افراد نیز آسیب بزند. زیرا فرد برای انجام درخواست گاهی مجبور می‌شود که بیشتر از حد توان خود، انرژی مصرف کند و با مشکلات فراوانی رو به رو گردد. از این رو برای سالم ماندن روح و جسم خود باید مهارت‌های خود را در شناخت میزان توانایی‌هایمان بالا ببریم.
در این زمینه‌ی می‌توانید تکنیک دایره‌ی طلایی رهبری را تمرین کنید که به نوعی شما را از یک پیرو به یک رهبر تبدیل می‌کند تا دیگران باشند که شما را دنبال می‌کنند.
5 » دیگران را متقاعد کنید که باید خودشان وظایف‌هایشان را به انجام برسانند:
اگر احساس می‌کنید که آن‌ها توانایی انجام مسئولیت‌های خود را ندارند، می‌توانید بخشی از آن‌ها را به عهده بگیرید، اما از پذیرفتن آن‌ها به طور کامل خودداری کنید. همچنین باید به یاد داشته باشید که وقتی مسئولیتی را به هر دلیلی می‌پذیرید، باید آن طور که دیگران انتظارش را دارند و قابل قبول به نظر می‌رسد، آن را انجام دهید، نه اینکه به دلخواه خود بخشی از آن را حذف کنید و برای آن به دنبال بهانه‌جویی باشید.
به همین دلیل است که می‌گوییم برای خلاصی از توقعات دیگران و بیهوده تلاش کردن برای آن‌ها بهتر است مهارت‌های ذکر شده در بالا را تمرین کنید و با اطمینان کامل درخواست‌های دیگران را رد کنید و به آن‌ها نه بگویید.
به نظر من رد درخواست دیگران اصلاً باعث برهم خوردن رابطه‌ی دوستی ما با آن‌ها و یا ایجاد حس نفرت میان افراد نمی‌شود، بلکه پذیرش بی جا و بی دلیل آن‌هاست که باعث می‌شود خودمان از درون آزرده خاطر شویم و نسبت به کسانی که دوست‌شان داریم و برایشان ارزش و احترام قائلیم علاقه‌مان را از دست دهیم و متنفر شویم.
بهتر است بدون هر گونه نگرانی و بهانه‌جویی به دیگران نه بگوییم و خود را از رنج و عذاب برهانیم.
» نه گفتن، مهارتی ارزشمند و آموختنی است
وقتی شروع به یادگیری این مهارت و نه گفتن، می‌کنیم، ممکن است احساس کنیم که می‌خواهیم کار عجیبی را انجام دهیم و به یک سرزمین ناشناخته قدم بگذاریم. اگر به آن به چشم یک سفر کوتاه مدت نگاه کنیم، در طور راه با حوادث شیرین بسیاری رو به رو می‌شویم و در آخر به آرامش خاطر دست پیدا می‌کنیم.
در حقیقت یادگیری گفتن نه، شخصیت ما را به کلی تغییر نمی‌دهد، اما به ما کمک می‌کند که با شناخت بهتر خود، توانایی‌هایمان را بشناسیم و تصمیم بگیریم که آیا می‌توانیم علاوه بر وظایف و مسئولیت‌های خود، درخواست‌های دیگران را بپذیریم، یا خیر. در واقع با یادگیری این روش‌ها به راحتی می‌توانیم احساسات خود را کنترل کنیم و بدون هیچ‌گونه عجله و شتابزدگی به دیگران پاسخ بدهیم.
البته باید به خاطر داشته باشیم که نه گفتن حصاری دور ما و دیگران به وجود می‌آورد، اما هرگز نباید این حصار را به عنوان فاصله‌ای برای طرد شدن و یا تیره کردن روابط در نظر گرفت.
